คู่มือตรวจสอบความน่าเชื่อถือของ DeFi Platform
บทความนี้จะเป็นการสรุปจากรายการ DeFi WTF!! EP8 (อาจจะแทรกข้อมูลที่นอกเหนือจากคลิปไปเพิ่มเติม) และ ถือเป็นคู่มือในการฟาร์มบนโลก DeFi ให้ปลอดภัยซึ่งการที่เราจะไปฟาร์ม platform ต่างๆบนโลก DeFi จะมีวิธีการตรวจสอบ และ ใช้อะไรเป็นตัวชี้วัดว่า platform ที่เราจะเอาเงินไปลงทุนมันปลอดภัยแค่ไหนกัน ซึ่งเราก็สามารถดูได้จากปัจจัยต่างๆตามนี้เลยครับ
TVL : Total Value Lock
คือ จำนวนเงินที่ Lock อยู่ใน platform นั้นๆ ยิ่งมีเยอะยิ่งถือว่าน่าเชื่อถือ ลองคิดว่าถคนเค้ากล้าเอาเงินเยอะขนาดนี้ไปฝากได้ยังไง แนะนำให้ดู project ที่ TVL มากกว่า 100$M ขึ้นไปซึ่งส่วนมากจะมีบอกในหน้าเว็บของ platform อยู่แล้ว
- ETH Network : สามารถดูได้ที่ DeFi Pulse
จะมีการจัดอันดับ platform ตามจำนวน TVL และ สามารถเข้าไปที่หน้า platform ผ่านลิ้งค์ในเว็บได้เลย (ไม่ต้องกลัวเข้าผิดเว็บ หรือ เข้าเว็บ scam ที่ชื่อคล้ายๆกัน)
- BSC Network : สามารถดูได้ที่ Q Defi rating
จะคล้ายๆ DeFi Pulse เลยครับ แต่สามารถดูของ BSC Network ได้ด้วย หรือถ้าหาไม่เจอก็ไปดูที่หน้าเว็บของ platform นั้นๆก็จะมีบอกเช่นกันครับ
Smart Contract Audited
คือ การตรวจสอบการทำงานของ Smart Contract ว่ามีการทำงานอย่างถูกต้อง สมเหตุสมผล ไม่มีช่องโหว่ และ ไม่สามารถดึงเงินจากผู้ใช้งานออกไปเข้ากระเป๋าเจ้าของ platform ได้ การ audit แบบนี้จะเป็นบริษัทที่เชี่ยวชาญในเรื่อง smart contract สามารถดูได้จากบริษัทที่มีชื่อเสียงตามนี้ครับ
ส่วนบริษัทอื่นไม่ได้หมายความว่าเค้าไม่เก่งแต่อย่างใด แค่ชื่อเสียง และ ผลงานยังไม่มากพอเท่านั้นเอง
Governance token
Governance token คือ เหรียญของ platform ที่ใช้ในการ vote ทิศทางของ platform และ มักจะเป็น reward ในการฟาร์มของแต่ละ platform นั้นๆด้วย
ให้ดูว่า Gov. token ของ platform นั้นๆถูก list ใน exchange ไหนบ้าง ยิ่งถูก list ในหลายๆ exchange ยิ่งถือว่าน่าเชื่อถือเลย ซึ่งเราสามารถตรวจสอบได้ใน coinmarkercat หรือ coingecko ในหมวด market ได้เลยครับ เช่น Mirror (MIR)
Platform age & Insurance Fund
- platform age : เป็นการดูว่า platform นั้นเปิดมานานหรือยัง ยิ่งเปิดมาหลายปี และ ยังมีคนใช้อย่างต่อเนื่องก็ถือว่าปลอดภัยมากๆแล้วครับ เช่น MakerDao, Uniswap, Compound
- Insurance Fund : platform นั้นมีประกันในการครอบคลุมความเสียหาย อันเนื่องมาจากบัค หรือ การโดนโจมตีหรือไม่ ซึ่งถ้า platform ไหนที่มีประกันเวลาเกิดปัญหา ก็สามารถคืนเงินของลูกค้าให้ได้นั่นเอง
Credit & Advertising
- Credit : ชื่อเสียงของนักพัฒนา , ถ้า platform ที่เค้าเปิดเผยตัวตนของนักพัฒนา ส่วนมากเค้าจะไม่รีบเทขาย gov. token จะรอให้ platform ประสบความสำเร็จ และ มั่นคง ก่อนค่อยทยอยขายทีละนิด
- ให้ระวังโฆษณาต่างๆ , phishing website เช่นเวลาเราจะเข้าไป pancakeswap แล้วไปหาใน Google พยายามอย่าไปกดอันที่มีโฆษณา เพราะอาจจะเป็น phishing website ที่ตั้งใจจะโกงเราก็ได้ แนะนำให้ไปเข้าผ่าน DeFi Pulse หรือ
Q Defi rating ก็ได้ครับ
Ex : Scam & Bug
จะเป็นตัวอย่างของ DeFi Platform ที่ตั้งใจเปิดขึ้นมาเพื่อ Scam หลอกเอาเงินผู้ใช้ หรือ มี Bug อันเกิดจากความไม่ได้ตั้งใจของนักพัฒนา
- Whale finance : ไม่เปิดเผย smart contracts , เปิดแค่ code ของ website ใน github แต่ไม่มีรายละเอียดของ smart contracts ซึ่งเป็นอะไรที่เสี่ยงมากสำหรับ DeFi ซึ่งตอนนี้เว็บได้ปิด และ ขโมยเงินไปแล้ว เราต้องดู platform ที่เปิดเผย smart contracts และ เข้าไปดูรายละเอียดของมันด้วย !
- Asuka : smart contracts โอเค ไม่มีอะไรผิดพลาด, เปิดไม่กี่วันต่อมาเว็บ 404
เข้าไม่ได้ เพราะเจ้าของปิด UI ทำให้คนตกใจ จนเทขายกัน
จริงๆแล้วถึงเว็บจะปิด แต่เราก็ยังติดต่อกับ smart contract ได้อยู่นะ - Bug : makerDao จะสร้าง stable coin DAI จะต้องนำ ETH หรือ เหรียญอื่นที่มูลค่า 1$ มาค้ำ ถ้าอยากได้ ETH คืนให้เอา DAI มาคืนแล้วจ่าย fee ด้วย mkr
ทีนี้พอ ETH ราคาตก Flash Crash ตอน covid 19 ทำให้ platform ต้องเอา eth ไปประมูลขายก่อนที่ราคาจะตกไปมากๆ จนไม่มีคนมาประมูล และ ค่า gas ก็แพงมากๆ แต่มีคนนึงมาประมูลด้วยเงิน 0.01$ แต่ได้ ETH ไปมูลค่า 5M$ ทำให้ DAI เกิดหนี้เสีย สุดท้ายเลยเสก MKR มาขายเป็นพันธบัตร แล้วเอาเงินมาเสริมหนี้เสีย
Stable Coin ตัวที่ปลอดภัยที่สุด
- USDC (CEX) : ออกโดย coinbase และ มี regulator
- DAI (DEX) : แต่มีทฤษฎีนึงคือ ถ้า usdt ล่ม DAI ก็ล่ม เพราะเอา usdt มาcolleteral พอสมควร
- USDT : ไม่แนะนำ เพราะเสี่ยงมาก
Summary
(ไม่เกี่ยวกับคลิป)
- การฟาร์มบนโลก DeFi ขอให้คำนึงถึงความเสี่ยงเสมอ การลงทุนขอให้เรานึกถึงหลัก DYOR เสมอ ซึ่งก็คือการที่เราจะลงทุนอะไรก็ตาม ให้ศึกษาค้นคว้ามาให้ดีก่อน และ เข้าใจในสิ่งที่ได้ลงทุนไปนั่นเอง
- นึกถึงเสมอว่า อะไรก็เกิดขึ้นได้ การที่ platform มีหลายปัจจัยที่รองรับก็ไม่ได้หมายความว่ามันจะไม่มีอะไรผิดพลาด หรือ นักพัฒนาไม่ได้ตั้งใจจะโกงนะครับ money management เป็นสิ่งสำคัญในการลงทุน กระจายลงทุนในหลายๆ platform เป็นสิ่งที่ดีกว่าการเสี่ยงเอาเงินไปทิ้งไว้ใน platform นึงครับ
